Gewenste zorg 2.0: start implementatie en nieuwe projectleider

Onder de noemer ‘Gewenste zorg in de laatste levensfase’ werd het Transmuraal Zorgpad Palliatieve Zorg (TZPZ) in de Westelijke Mijnstreek 3 jaar geleden onderdeel van het programma Anders Beter. Met succes!

Het project start nu met de implementatiefase 2.0. Een moment waarbij projectleider Lara Dijkstra het stokje overdraagt aan Inge Jochem. Inge: “De gedrevenheid en inzet in de eerste fase van het project hebben tot bewijsbare successen geleid. We starten nu een vervolgfase waarin we met hetzelfde enthousiasme en daadkracht het zorgpad willen optimaliseren, opschalen en borgen.” Een terug- en vooruitblik met beide projectleiders.

Lara: “In de eerste fase van het project is een Transmuraal Zorgpad Palliatieve Zorg (TZPZ) in de keten ontwikkeld en stapsgewijs geïmplementeerd. Onze voortgang en effecten zijn vanaf dag één vastgelegd door de Universiteit Maastricht en IQ Healthcare met innovatiegeld van zorgverzekeraar CZ. Aangetoond is dat onze transmurale aanpak goede resultaten oplevert. Als artsen de laatste levensfase van mensen op tijd markeren en bespreekbaar maken, kunnen patiënten rekenen op goede, individuele palliatieve zorg. Dat is de ervaring van de samenwerkende huisartsen, specialisten, apothekers en patiëntenorganisatie in de Westelijke Mijnstreek.” 
“ Palliatieve zorg is niet gericht op genezing, 
maar op de kwaliteit van leven van mensen in de laatste levensfase.”

Wensen en behoeften patiënt centraal
Binnen het Transmuraal Zorgpad Palliatieve Zorg staan de wensen en behoeften van de patiënt centraal. Dit betekent een andere manier van denken en handelen. Er wordt bijvoorbeeld vroegtijdig een levensfasegesprek aangegaan met de patiënt, waarbij er aandacht is voor de wensen en behoeften van de patiënt en zijn of haar omgeving.
Inge vult aan: “Ons streven is om naast continuïteit en kwaliteit van zorg ook de communicatie en samenwerking in de keten te verbeteren. Zodat we de behoeftes en wensen van de palliatieve patiënt eerder herkennen en proactief handelen. Inge heeft als beleidsadviseur binnen Zuyderland-Care ervaring opgedaan met transmurale vraagstukken, onder andere binnen palliatieve zorg. Haar inhoudelijke kennis, ervaring en netwerk zet ze vanuit haar projectleidersrol nu ook in voor de Mijnstreek.

Succes door ambitie en daadkracht van alle betrokkenen
Zowel Lara als Inge geven aan dat het succes zeker voortkomt uit het enthousiasme en de ambitie van de samenwerkende partijen, die volgens de basisprincipes van Anders Beter tripartite - zorgverzekeraar, zorgprofessionals én burger- is opgezet. Lara vervolgt: “De projectgroep, bestaande uit onder andere een huisarts, medisch specialist,  zorgverzekeraar en een vertegenwoordiger van de patiënten, gelooft echt in het concept en toonde de afgelopen jaren veel daadkracht. Ook in een periode dat het even heel spannend was op welke wijze we het project zouden kunnen blijven financieren. De deelname van de zorgverzekeraar heeft mede bijgedragen aan de voortgang van het project.”

Inge: “Het project staat nu ook voor de uitdaging om dit zorgpad breder in de Westelijke Mijnstreek uit te rollen en een gezamenlijk onderdeel te implementeren in zowel de Westelijke als de Oostelijke Mijnstreek. Dit is  het time-out gesprek; een gesprek tussen huisarts en patiënt over het behandelvoorstel van de specialist en de wensen van de patiënt. Die aanpak draagt echt bij aan een verdere samenwerking in de transmurale zorg voor palliatieve patiënten in de Mijnstreek.”

“Wat zou het mooi zijn als het ons ten aanzien van het zorgpad lukt om nog meer professionals uit de eerste lijn en ook de thuiszorg erbij te betrekken,” geeft Lara aan. “Zodat alle medisch specialisten, verpleegkundig specialisten, verpleegkundigen, huisartsen, praktijkondersteuners, wijkverpleegkundigen en apothekers samenwerken binnen dit transmuraal zorgpad. Om ervoor te zorgen dat de palliatieve patiënt naar eigen wens en behoefte zijn laatste periode kan leven. Dat willen we toch allemaal?!” 

Goed voorbeeld voor de Nederlandse palliatieve zorg
Ook landelijk en internationaal is het project niet onopgemerkt gebleven. Medio 2017 ontving het project de VBHC Price 2017. De internationale jury omschreef het project als meest waardevolle initiatief voor patiënten binnen Value Based Health Care (VBHC). 
In de tweede helft van 2018 kwamen de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en de Coöperatie Palliatieve Zorg Nederland (PZNL) op werkbezoek voor meer inzicht in de regionale knelpunten rondom financiering van palliatieve zorg. De aanwezigen waren onder de indruk van wat er al in de regio rondom palliatieve zorg is opgepakt en bereikt. 

Als één van de zeven goede landelijke voorbeelden wordt vanuit het project nu ook actief meegedacht over structurele financiering van palliatieve zorg in Nederland. 
Daarnaast kreeg het project een voetnootvermelding in de Kamerbrief van 8 november 2018 inzake de focus op palliatieve zorg.

Lara sluit af: “Deze momenten geven nog eens extra aan dat we met onze aanpak bijdragen aan de gewenste zorg in de laatste levensfase. Ik ben in ieder geval gegrepen door de palliatieve zorg. Er is ontzettend veel geregeld bij het begin van ons leven. Dat is anders als het gaat om ons einde van het leven, waarvan we weten dat dat een keer komt. Met het project Gewenste Zorg in de laatste levensfase gaan we nu echt in gesprek over die fase en de voorbereiding hierop. En we passen we de zorg aan op de wensen en behoeften van de patiënt. 
Ik blijf betrokken bij de regio Zuid-Limburg. Na mijn zwangerschapsverlof pak ik mijn projectleidersrol weer op bij het project DEDICATED (Desired Dementia Care Towards End of Life). Ik heb tegen Inge gezegd: “Pas goed op het Zorgpad, maar ik heb er alle vertrouwen in dat alle betrokkenen ook van fase 2.0 een succes maken.”

In het project ‘Gewenste zorg in de laatste levensfase’ wordt een Transmuraal Zorgpad Palliatieve Zorg (TZPZ) geïmplementeerd ter bevordering van een optimale kwaliteit van leven in de laatste levensfase, door het tijdig markeren van de palliatieve fase en het vroegtijdig aangaan van het gesprek over deze laatste levensfase. 
Specialisten, verpleegkundig specialisten, verpleegkundigen, huisartsen, praktijkondersteuners en wijkverpleegkundigen werken samen binnen dit transmuraal zorgpad, waarbij naast continuïteit en kwaliteit van zorg ook communicatie en samenwerking in de keten verbeterd worden, met als doel om de zorgbehoefte van de palliatieve patiënt eerder te herkennen en proactief te handelen.

Op de foto: links Lara Dijkstra, rechts Inge Jochem